Sống ở Canada, phải biết mua hàng secondhand, phải trải nghiệm mua sắm online / drive thru.
Là đất nước thịnh vượng, yên bình và đáng sống, Canada được ví von như thiên đường cho người Việt Nam định cư và du học sinh theo học bởi chất lượng sống và giáo dục, phúc lợi và thu nhập tốt.
Tuy vậy, khác với đa phần người dân châu Á định cư tại đây, người bản xứ Canada chính gốc lại có lối sống đơn giản, tiết kiệm hợp lý. Họ quan tâm đến việc tận hưởng cuộc sống nhiều hơn là “cày bừa” tăng thu nhập. Và chính họ cũng nghĩ ra nhiều cách để cộng đồng người dân xứ sở lá phong cùng chia sẻ, hỗ trợ nhau và giúp nhau chi tiêu thông minh.
Vì vậy, những kênh mua sắm second-hand (hàng đã qua sử dụng), give-away (hàng chia sẻ hỗ trợ/ từ thiện/ quyên góp) trở nên được ưa chuộng ở nhiều nơi của đất nước Canada với những tên tuổi như: Varage Sale, Ebay hay Marketplace (của Facebook). Tất cả đều có phiên bản apps trên Google Play hoặc Apps Store để bạn có thể nhanh chóng thao tác. Theo thời gian, những kênh này đã trở thành những cộng đồng riêng biệt nhưng đoàn kết mạnh mẽ và minh bạch, có điều lệ chuyên nghiệp, sẵn sàng thẳng tay tẩy chay những trò lừa đảo, gạt người (khi có ai báo cáo lại hoặc bị phát hiện) hay mất uy tín trong việc mua và bán.
Bạn có thể mua mọi thứ với giá rất rẻ hoặc có khi là miễn phí trên các kênh này. Nhiều món đồ mang tiếng “second-hand” nhưng có khi còn mới nguyên chưa bóc tem hay đã mở hộp (unbox) nhưng chưa xài…. Họ chia sẻ nhau từ món đồ chơi con nít, cái bánh, chậu hoa, rau củ quả nhà trồng, đồ ăn… đến những món to hơn như: tủ lạnh, máy giặt, ti vi, đồ điện tử hay hàng nội thất…. Nhiều khi giá cả bán trên này gần giống tặng không vậy.
Mình đã từng mua nhiều món trên các ứng dụng này trong vòng 6 tháng qua và chứng kiến sự tử tế, tốt bụng và lòng quảng đại, hỗ trợ của mọi người tham gia các cộng đồng này. Mình mua 1 thứ, người bán tặng mình ti tỉ thứ khác nếu mình có nhu cầu. Và đặc biệt là đa phần cộng đồng đều không tham lam và không mua nếu không cần vì họ nghĩ và luôn biết để dành cho người khác cần hơn họ.
Người bán họ trả lời và làm dịch vụ trả hàng rất nhanh, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt quy định vệ sinh, an toàn mùa Covid-19 vì ý thức bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình, cộng đồng rất cao và văn minh. Họ thường gói ghém đồ để ở trước cửa hay gần hộp thư gia đình, còn bạn tới lấy thì bỏ tiền vào hộp thư rồi lấy hàng. Không hề sợ mất mát hay gian lận gì cả. Tất cả vì công cuộc chung “Social Distancing” (cách ly xã hội).
Có nhiều bạn sẽ nói mình chỉ may mắn khi mua hàng second-hand mà không hề gặp trục trặc gì. Bạn nói đúng nhưng đó cũng là sự thật vì nó thực sự an toàn với tinh thần tự bảo vệ cao. Nghĩa là: mọi người trong gia đình mình và cộng đồng các kênh mua sắm này luôn tự cảnh giác, thận trọng nhất có thể vì họ biết rằng: Với chính sách cởi mở, thân thiện, nồng hậu và tử tế với người nhập cư, hay người vô gia cư đến Canada của chính phủ các tiểu bang, các cộng đồng dân cư trên khắp cả nước đã có nhiều thay đổi sâu sắc, vì vậy, phần nào đó cũng có những thành phần tội phạm bất hảo trà trộn gây mất an ninh hơn trước.
Còn việc mua sắm online ở Canada nói chung và tại Langford nơi mình sống nói riêng cũng rất phát triển. Nhưng theo mình thì phí ship hơi bị mắc, chứ không rẻ bèo như ở Việt Nam. Nhưng bù lại, chất lượng ship hàng thì khỏi chê và chế độ bảo đảm, bồi thường hàng hóa hư/bể trong quá trình vận chuyển khá tốt. Nhà mình hay mua hàng online ở các kênh lớn như: Amazon, AliExpress, Wish hay các nguồn bán “không chính thống” 1 tí như: các group cộng đồng bán đồ ăn Việt trên Facebook, các Facebook fanpage các nhà hàng Việt / Canada có cho mua online… với nguồn hàng đa dạng và nhiều mức giá cho bạn chọn lựa mà chất lượng hàng thì nhà mình thấy hài lòng.
À, một trải nghiệm thú vị khác mà bạn nên thử là mua sắm “drive thru” ở các cửa hàng đồ ăn nhanh khắp Canada, như: McDonald, Dairy Queen, Starbucks, Tim Horton, Subway…. hay “mua sắm hộ” như: Ubereats (kiểu giống Grabfood), Instacart (đi chợ, siêu thị dùm) hoặc đặt hàng và trả tiền trước rồi tới nơi bán lấy hàng (pick up). Nhà mình hay mua kiểu “drive thru” ở McDonald. Bạn lái xe vào lối dành riêng cho mua “drive thru” rồi nói chuyện với nhân viên McDonald để đặt món ăn thông qua bảng nói chuyện và bảng thực đơn (menu) điện tử ngay kế bên. Bạn phải xác nhận đơn hàng rồi mới lái xe tiếp đến quầy thanh toán tiền và quầy nhận hàng. Nếu hàng bạn mua nhiều và chưa làm xong thì sau khi thanh toán, nhân viên thu ngân sẽ nói bạn chạy đến phía trước chờ đợi và sẽ có nhân viên mang ra cho bạn khi hàng bạn mua đã xong. Cách mua bán này thường được các tài xế chở hàng sử dụng để thuận tiện cho lịch trình ăn ngủ trên xe của họ và nay lại rất phù hợp cho “những người lười” ghé cửa hàng ngồi ăn tại chỗ (kiểu Dine-in) và nhất là trong mùa Covid-19 khi mà đa phần người mua và các cửa hàng, nhà hàng đều không khuyến khích khách hàng ăn tại chỗ vì cách ly xã hội.
Trên đây là một số chia sẻ mua sắm tiết kiệm của mình và người dân bản xứ. Bài dài hơi nhưng cái chính là để các bạn có thêm thông tin để tự mình “vọc” và trải nghiệm. Vì chúng ta là một cộng đồng người Việt hỗ trợ nhau mà phải không?!
Tác giả: Nguyen Uyen – người Việt đang sinh sống tại British Columbia, Canada
Bình trên Facebook